Normal doğum mu sezaryen mi?

Doç Dr. Cemil KAYA Kadın Hastalıkları, Tüp Bebek, Yüksek Riskli Gebelik, İnfertilite, Laparaskopik Cerrahi
Normal doğum mu sezaryen mi?
Doç. Dr. Cemil KAYA | 10 Nisan 2017, 15:50 | 4226

Gebelerin normal doğum yapmalarına engel bir durum yoksa normal doğumu tercih etmeleri önerilir. Halk arasında normal doğum anne için, sezaryen bebek için iyidir şeklinde bi düşünce vardır. Ancak bu durum bilimsel olarak desteklenmemektedir. Doğumun şekline karar verilmesi, hasta ve doktorun gebeliğin seyrine göre birlikte alması gereken bir karardır.

Normal doğum için uygunluk kriterleri doğum öncesi değerlendirilmelidir. Normal doğumun sağlıklı olabilmesi için hem anne  hem de bebeğin bazı şartları sağlaması gerekir.Annenin çatı kemiği diye tabir edilen pelvik kemik yapısının uygun olması, annenin mental ve fiziksel olarak doğuma kendini hazır hissetmesi, bebek kafa çapının doğum için uygun büyüklükte olması,bebeğin baş geliş ve ağırlığının genellikle kabul edilen 4000 gr ve altında olması, bebeğin eşi ile ile ilgili doğumsal sıkıntı çıkarıcak bir durum yaratmaması gerekir.Bu koşullar gebeliğin32.haftasında saptanabilir.Normal doğumda annenin iyileşme süreci çok daha hızlıdır. Karın içine girilmesi gerekmediği için, buna bağlı bir takım komplikasyonlar ortaya çıkmaz. Hastanede kalış süreci kısadır. Anne hastaneden daha çabuk çıkar, normal işine ve normal hayatına daha çabuk döner. Bebek için ise, eğer her şey yolunda gidiyorsa, normal doğumda hiçbir problem yaşanmaz. Sezaryen ancak gerektiği taktirde yapılmalıdır.

** Normal doğumun avantajları - dezavantajları neler?  

Adı üstünde normal bir süreç olması, doğum bittiği an her şey bitmesi, komplikasyon görülme oranının çok düşük olması, doğum ağrılarının epidural anesteziyle giderilebilmesi, annenin iyileşme sürecinin çok daha hızlı olması, hastane de kalış süresinin kısalığı, annenin normal hayatına daha çabuk dönmesi normal doğumun avantajlarıdır. Dezavantajı olarak sayılabilecek organ sarkmaları ancak yüzde bir iki kadardır ve sezaryene kıyasla çok daha basit bir operasyonla düzeltilebilir.


** Sezaryenin avantajları - dezavantajları neler?

Operasyon gerektirmesi, az da olsa enfeksiyon ve kanama riski olması, kanama nedeniyle anneye kan verilmesi gerekebilmesi, doğuma kıyasla ağrıların daha uzun sürmesi, yara yerinin iyileşmesinin uzun zaman alması, annenin normal hayatına geri dönmesinin bir hafta alması sezaryenin dezavantajları arasında sayılabilir. Avantajı normal doğumun mümkün olmadığı bazı durumlarda anne ve bebek için hayat kurtarıcı olabilmesidir.
 
** Normal doğum ve sezaryeni süre olarak karşılaştırabilir misiniz?

Normal doğum süreci başlangıcından itibaren ortalama 10 saat civarında sürse de ağrılı olan kısmı son saatleridir ve epidural analjezi ile etkin şekilde giderilir. Bebeğin çıktığı doğumun ikinci evresinin 15 – 30 dakika arasında sonlanması gerekir. Sezaryen operasyonu da yaklaşık olarak 30 dakika ila bir saat arasında sürer. Doğum sonrasını göz önüne aldığımızda normal doğum sonrası ağrılar ve nekahat dönemi hemen sonlanırken sezaryen sonrası karın duvarındaki kesi nedeniyle daha uzun süre ağrı olur ve günlük hayat dönme süresi daha uzun süredir.

** Sezaryenle doğurmanın bebeğe yansıması nasıl olur?

Sezaryen yapılmasını gerektiren bir durum yoksa sezaryenin bebeğe ilave bir faydası olduğu söylenemez, hatta yenidoğanın geçici taşipnesi dediğimiz anne karnındayken akciğerlerde biriken sıvının doğum kanalından geçerken atılmamış olması sebebiyle oluşan geçici hızlı solunum ihtiyacı sezaryenle doğan bebeklerde daha sık görülmektedir.

** Bir kadının normal doğum yapmasını engelleyen faktörler nelerdir?

Normal doğumun önünde en sık karşılaşılan engel baş pelvis (CPD) uygunsuzluğudur. Bu durum anne pelvik kemik yapısının darlığından, bebek kafa çapının büyüklüğünden kaynaklandığı gibi bebeğin doğum sırasında yapması gereken fetal hareketleri yapamamasından da kaynaklanabilir. Doğuma engel olan diğer nedenler; Bebeğin makat pozisyonuyla gelmesi ya da yan duruş pozisyonunda olmasıdır.Bunların dışında doğumun seyri esnasında bebeğin kalp atışlarında bozulma olması-fetal distress- ya da ağrı zaafiyeti adı verdiğimiz kontraksiyonlarda yetersizlik ile birlikte rahim ağzının açılmasında sıkıntı, bebeğin çok iri olup annenin doğum kanalından geçememesi. Anneye ait faktörlerse şunlar: Doğumsal kalça çıkığı nedeniyle deformitesi olan anneler, aktif herpes enfeksiyonu olanlar, AIDS gibi hastalıkları olanlar. Bir de plasentanın bebeğin çıkış yerine yerleşmiş olması, yani bebeğin çıkmasına engel yaratması gibi anne ve bebeğe ait olan engeller vardır. Bu endikasyonlardan hiçbiri olmayan, gebeliği tamamen normal seyretmiş bir annede; bebek çok aşırı büyük değilse ve annenin doğum kanalı yeterliyse, normal doğum yapmanın hiçbir zararı yoktur.

Normal doğum ve sezaryenin doğum sonrası kadına yansıması nasıldır?

Doğum sonrası ağrılar açısından tabii ki normal doğum daha rahat. çünkü, doğum bittiği anda, hemen hemen her şey bitiyor. Sezaryende ise yara yerinin iyileşmesi süreci söz konusu. Birkaç gün sürebilen gaz çıkartma sorunları var. Tabii şunu da söylemek gerekir, bugün özellikle ameliyathane ve anestezi koşullarının eskiye göre gelişmiş olması, sezaryenlerde de hastaların çok daha rahat olmasını sağlıyor. Hastalar çok çabuk iyileşiyorlar. Biz, sezaryenle doğum yapmış anneleri 3 gün yatırıyoruz, normal doğumda ise 2 gün. Hastaların pek çoğu birinci hafta sonuna doğru normal hayatlarına geri dönebiliyorlar. Yine de sezaryenin, normal doğuma oranla taşıdığı enfeksiyon ve kanama riskini dikkate almak gerekir.

Doğum, kadının anatomisini az da olsa bozabilen bir şey. Ama her kadında bir miktar değişiklikler yaratıyor. O zaman, kadının hiç gebe kalmaması gerekir. Göğüsleri sarkıyor, karnı genişliyor, karın hiçbir zaman eski sertliğini almıyor. Ancak, bunlar olağan ve 100 normal doğum yapmış kadının, sadece 1-2'sinde ameliyata gerek olabilecek organ sarkmaları görülebiliyor. Normal doğumun sonucu olarak vajen, hiç doğum yapmamış bir kadına göre daha geniş olarak kalıyor. Rahim tamamen küçülür eski haline döner, ama vajen eskiye göre daha büyük kalacaktır. Ancak, doğum yapmış kadınların daha sonraki seksüel yaşamlarında seks yapmaktan daha az zevk aldıklarını gösteren hiçbir çalışma yok. Kaldı ki, eğer kadında vajen genişlemesi sorun yaratıyorsa, basit bir operasyonla düzeltilmesi de gayet kolay. Bu nedenle normal doğumdan kaçınılıyorsa, göğsüm sarkacak diye de emzirmemek gerekir. Hatta o zaman karnım buruşacak diye, hiç gebe kalmayıp, taşıyıcı anne tutulması gerekir.